Ο καιρός επηρεάζει πάρα πολύ τη ζωή μας σε καθημερινή βάση: Τι θα φορέσουμε αύριο; Τι θα κάνουμε αύριο; Είναι ασφαλές να ταξιδέψουμε με αεροπλάνο; Θα έχουμε επικίνδυνες πλημμύρες; Να πάμε για μπάνιο στη θάλασσα, ή θα βρέξει; 

Πολλές τέτοιες ερωτήσεις μας κάνουν να συνειδητοποιήσουμε την ανάγκη ενός συστήματος πρόγνωσης του καιρού. Με την κλιματική αλλαγή τι θα γίνει; Θα λιώσουν όλοι οι πάγοι από τους πόλους; Τι θα γίνει με τους πιγκουίνους και τις πολικές αρκούδες; 

Η πρόγνωση του καιρού, σε καθημερινή βάση, στηρίζεται κυρίως σε μοντέλα και δεδομένα που έχουμε κατασκευάσει/συλλέξει από επίγεια και διαστημικά δεδομένα. Η ευρωπαική διαστημική εταιρεία (ESA) εκτόξευσε τον πρώτο δορυφόρο γιά την παρακολούθηση του καιρού και του κλίματος της Γης, τον Meteosat-1, το 1977. Η τελευταία έκδοση ενός τέτοιου δορυφόρου, είναι ο Meteosat Third Generation (MTG). Η εταιρεία που είναι υπεύθυνη γιά την κατασκευή του, είναι η γερμανική EUMETSAT. Περισσότερες πληροφορίες, στα αγγλικά μπορείτε να βρείτε εδώ

Αυτός ο δορυφόρος, αποτελείται από τρεις παρόμοιους δορυφόρους, όπως δείχνει η παραπάνω εικόνα. Εκτοξεύθηκε τον Δεκέμβρη του 2022 από την Γαλλική Γουιάνα με τον πύραυλο της ESA Ariane 5.

Ο MTG είναι ‘γεωστατικός’ δορυφόρος, που σημαίνει ότι βρίσκεται συνεχώς πάνω από το ίδιο σημείο στη Γη, 36.000 χιλιόμετρα πάνω από τον ισημερινό. Ο MTG θα παρατηρεί συνεχώς το 80% του συνολικού δίσκου της Γης. Θα καταγράφει συνεχώς ηλεκτρικές εκκενώσεις που οφείλονται σε αστραπές και κεραυνούς. Τα δεδομένα που θα συλλέγονται, θα επιτρέπουν το EUMETSAT να καταγράφει και να προειδοποιεί για την κατάσταση του καιρού. Για παράδειγμα, θα προειδοποιεί για φωτιές και βροχιές στην Ελλάδα και όχι μόνο. 

Δύο από τους τρεις δορυφόρους που φαίνονται, χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των εικόνων των ηλεκτρικών εκκενώσεων που συμβαίνουν στα σύννεφα. Αυτές οι ηλεκτρικές εκκενώσεις είναι οι αστραπές και οι κεραυνοί που ξέρουμε καλά και αντιλαμβανόμαστε. Κάθε κάμερα μπορεί να καταγράψει 1.000 εικόνες το δευτερόλεπτο, χωρίς να έχει σημασία αν είναι μέρα ή νύχτα.

Ο πύραυλος Ariane 5 με τον οποίο εκτοξεύθηκε και μπήκε στην τροχιά του ο MTG. Οι διαστάσεις του πυραύλου μπορούν να συγκριθούν με το ύψος των ανθρώπων στην ίδια φωτογραφία.

Γενικά, συμβαίνουν περισσότερες αστραπές από κεραυνούς. Έχει καταγραφεί ότι αυτές οι ηλεκτρικές εκκενώσεις σκοτώνουν περίπου 2.000 ανθρώπους τον χρόνο. Πρόσφατα (καλοκαίρι 2023), ανιχνεύτηκαν τουλάχιστον 12.000 κεραυνοί μόνο στη Μαγνησία και τη Λάρισα στην Ελλάδα, μέσα σε 2 ώρες (05/09/2023) εξαιτίας της κακοκαιρίας Δανιήλ. Πολίτες σε αυτές της περιοχές της Ελλάδας, λένε ότι θα έπρεπε να υπήρχε πρόληψη της κακοκαιρίας. Ακριβώς, αυτήν την ‘πρόληψη’ του καιρού και της κλιματικής αλλαγής θα προσπαθήσουν να βελτιώσουν τα καινούρια δεδομένα από τον MTG.

Οι αστραπές και κεραυνοί που θα προσπαθήσει να καταγράψει ο MTG ενώ βρίσκεται 36.000 χιλιόμετρα μακριά, στο διάστημα. Μπορεί να ανιχνεύσει κεραυνούς και αστραπές με χωρική ακρίβεια 2 χιλιομέτρων, παρόλο που βρίσκεται τόσο μακριά.

Καλή τύχη στο MTG και ελπίζουμε να μην επαναληφθεί το καλοκαίρι του 2023 που μας έπιασε όλους απροετοίμαστους. 

Περισσότερες πληροφορίες για τον MTG: