ΕΞΩΠΛΑΝΗΤΕΣ (Ή ΕΞΩΗΛΙΑΚΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ)
Εξωηλιακός πλανήτης ή εξωπλανήτης ονομάζεται κάθε πλανήτης που δεν ανήκει στο δικό μας ηλιακό σύστημα. Ένας εξωπλανήτης δηλαδή δεν περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο αλλά γύρω από άλλο άστρο.
Το 1992 ανακαλύφθηκαν οι πρώτοι τέτοιοι πλανήτες, να περιφέρονται γύρω από ένα πάλσαρ.
Το 1995 βρέθηκαν οι πρώτοι εξωπλανήτες γύρω από ένα συνηθισμένο αστέρα όπως ο Ήλιος (τον 51 Πηγάσου), από τους Μισέλ Μαγιόρ και Ντιντιέ Κελόζ, οι οποίοι για αυτή τους την ανακάλυψη κέρδισαν το βραβείο Νόμπελ φυσικής για το 2019.
Τον Μάιο του 2022 ανακοινώθηκε ότι έχουν βρεθεί γύρω στους 5000 εξωηλιακοί πλανήτες. Ο αριθμός αυτός συνεχώς μεγαλώνει.
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ
Ο τρόπος που ανιχνεύονται οι εξωπλανήτες είναι συνήθως έμμεσος. Μετράμε δηλαδή την επίδραση που έχει η ύπαρξη ενός ή περισσότερων πλανητών στον αστέρα, γύρω από τον οποίο γυρίζουν. Οι συνηθισμένοι τρόποι είναι οι επόμενοι:
1- Η ύπαρξη πλανητών γύρω από ένα άστρο, ελαττώνει τη φωτεινότητα του αστέρα τους. Η ελάττωση αυτή συμβαίνει μόνο όταν ο πλανήτης διαβαίνει από τον χώρο ανάμεσα στον host star και τη Γη.
2- Η ύπαρξη πλανητών αναγκάζει τον host star να μετακινηθεί λίγο ακτινικά λόγω βαρυτικής έλξης. Για παράδειγμα, η ύπαρξη της Γης, αναγκάζει τον Ήλιο να μετακινηθεί κατά περίπου 500 χιλιόμετρα.
3- Υπάρχουν και άλλοι μέθοδοι εντοπισμού εξωπλανητών. Η αποτελεσματικότητα τους είναι αμφισβητήσιμη και εξαρτάται από το σύστημα που είναι προς παρατήρηση.
Η προσπάθεια για την ανίχνευση εξωπλανητών εντείνεται κυρίως γιατί θέλουμε να δούμε αν υπάρχει εξωγίηνη ζωή. Θέλουμε να μάθουμε τι μορφή έχει και ποιες είναι οι συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη της.